- استاندارد (فیش) UIC 567-2 (Standard Z-type coaches, accepted for running in international traffic Caracteristic) ویرایش چهارم (۱۹۹۱)، مشخصات فنی واگنهای مسافربری نوع Z برای استفاده در ترافیک بینالمللی را تعیین میکند.
- قابل ذکر اینکه: استاندارد UIC 567 هم با عنوان (General provisions for coaches) و استاندارد UIC 567-1هم به دو نوع X و Y با طول 26.6 و 24.5 پرداخته است: (Standard X and Y coaches accepted for running on international services).
- نوع X با طول 26.4 متر با 12 کوپه 6 صندلی در درجه 2 و 10 کوپه 6 صندلی با درجه 1 مشخص میگردد (ویرایش1، 1978).
- این واگنها در دو رده سرعت طراحی شدهاند: 1) نوع Z₁: طراحی شده برای سرعت حداکثر ۲۰۰ کیلومتربرساعت. ب) نوع Z₂: طراحی شده برای سرعت حداکثر ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت. این سند بخشی از مجموعه مقررات جامع اتحادیه بینالمللی راهآهنها (UIC) است و با سایر برگههای فنی تکمیل میشود. محتوای کلیدی: 1) زمینه کاربرد: واگنهای نوع Z در انواع مختلفی از جمله واگنهای روزانه درجه یک و دو با راهرو کناری، واگنهای کوپه خواب (کوچت) درجه دو، و واگنهای سالن باز (با راهرو مرکزی) ارائه میشوند. طرحهای دقیق در صفحات ضمیمه آورده شده است. 2) مقررات عمومی فنی: الف) شاسی و بدنه باید مطابق استاندارد بارگذاری (فیش ۵۶۶) طراحی شوند. ب) بوژیها باید برای سرعت تعیینشده مناسب بوده و قابلیت نصب ترمز الکترومغناطیسی را داشته باشند. ج) حداکثر فاصله محورهای بوژی ۲.۶ متر و قطر چرخ باید بین ۸۴۰ تا ۹۲۰ میلیمتر باشد. د) وزن واگن خالی باید تا حد امکان کم باشد (حداکثر ۴۲ تن برای واگنهای تهویهدار و 38 تن بدون تهویه). 3) ویژگیهای ساختاری و تجهیزات داخلی: جزئیات دقیقی برای درها، پنجرهها، صندلیها، روشنایی، تهویه مطبوع، گرمایش، عایقبندی صوتی و حرارتی، پوششهای کف و دیوار و تجهیزات بهداشتی ارائه شده است. تأکید ویژه بر سهولت نظافت، مقاومت در برابر آتش (مطابق برگه ۵۶۴-۲) و رعایت اصول ارگونومی شده است. 4) مقررات ویژه برای واگنهای کوپه خواب (کوچت) درجه دو: این واگنها عمدتاً برای سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت طراحی میشوند. نکته کلیدی در بند ۳.۱.۱: تصریح شده است که بوژیهای واگنهای کوچت مجهز به تهویه مطبوع باید به گونهای طراحی شوند که با حداقل هزینه بتوانند برای سرعت حداکثر ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت تطبیق داده شوند. این نشاندهنده ظرفیت و قابلیت ارتقای سرعت در طراحی اولیه است. جزئیات تعداد سرویسهای بهداشتی، چیدمان داخلی و تجهیزات مختص این واگنها نیز تشریح شده است. 5) مقررات ویژه برای واگنهای سالن باز (با راهرو مرکزی): این بخش برای واگنهای درجه یک و دو با چیدمان سالن باز اعمال شده و شامل جزئیات مربوط به درها، پلههای ورود، صندلیها و سیستم تهویه اضطراری (پنجرههای بازشو با کلید مخصوص) میشود.
- بخشهای مختلف این استاندارد: سایر اجزاء شاسی و بدنه (زیرساخت و استحکام). 2) بوگی و تجهیزات حرکت (فاصله محوری، قطر چرخ، قابلیت ترمز الکترومغناطیسی). قلاب و ضربهگیر. 4) ترمزها. 5) دربها، پنجرهها و پلهها. 6) اتصالهای بینواگنی و راهروهای جمعشو. 7) صندلیها (ابعاد ارگونومیک، قابلیت تنظیم پشت، تبدیل به تخت. 8) دستهها، پشتی سر و پوشش ضدآتش صندلی. 9) رکهای بار و نگهدارنده بار. 10) آینه، چراغ مطالعه و قلاب لباس. 11) پرده و پوشش پنجره. 12) سیستم ترمز اضطراری و کلیدهای کنترل. 13) علائم کوپه (سیگاری/غیرسیگاری، کلاس). 14) سرویسهای بهداشتی و بهداشت. 15) سطل زباله و پریز برق. 16) محافظ پنجره با شیشه سکوریت. 17) سیستم تهویه مطبوع و گرمایش. 18) گرمایش آب شستشو. 19) محافظهای گرمایشی. 20) سیستم برق و روشنایی. 21) پوشش دیوار و عایق صوتی. 22) کف و پوشش ضدآب. 23) سقف قابل تمیزکاری. 24) پنجرههای بازشوی اضطراری با کلید مخصوص. 25) دربهای اتوماتیک ورودی و بین سالن. 26) صندلیهای سالن باز با پشتی قابل تنظیم. 27) کابین کنترل سیستمها. 28) تعداد و چیدمان سرویسهای بهداشتی. 29) رکهای بار.
- جمعبندی: یک نقطه برجسته در این استاندارد، پیشبینی قابلیت افزایش سرعت بوژیهای واگنهای دارای تهویه مطبوع از ۱۶۰ به ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت با حداقل هزینه است که در آلمان هم مشاهده شد و تقریبا همه واگنهای مسافری ما را پوشش میدهد.
