پندهایی از تجربیات موتور دیزل سنگین ملی
پس از جنگ تحمیلی با وجود افزایش 50 درصدی بار لکوموتیوها در سال 69، با تحلیل خرابی سیستمهایی مانند توربوشارژر که با بیشترین نقش در خرابی و کاهش قابلیت اعتماد لکوموتیو، بیشترین سهم در هزینه قطعات یدکی و وابستگی به خرید خارج را نیز به خود اختصاص داده بود رویکردی به کارگرفته شد که قابلیت اعتماد لکوموتیوها به شدت افزایش و هزینه نگهداری کاهش و برای چندین سال متوالی حمل و نقل ریلی شاهد رشد بیش از 13% گردید.
این رویکرد بر نظریه بلوغ متکی بود که در اواسط دوران دفاع مقدس و حدود سال 65 و در روند توسعه و بلوغ یک فرآیند صنعتی مهم شکل گرفت که بعدها در موارد متعدد صنعتی، اقتصادی و ... صحت آن اثبات و در سال 86 در کتابی با عنوان "نقشه راه بلوغ، مراتب و منازل کمال" به رشته تحریر درآمد و در بهمن همان سال در جلسه ویژهای در کمیسیون فناوری مجمع تشخیص مصلحت نظام ارائه گردید.
پس از کسب تجربیات فراوان در زمینه موتور و لکوموتیو بویژه در مذاکرات سنگین خرید لکوموتیوهای جنرال الکتریک و تغییر مشخصات عملکردی قابلیت حمل بار (افزایش100% و 200%) و افزایش ظرفیت حمل بار و نیز مذاکرات فنی با جنرال موتورز (که منجر به خرید نشد ولی از تجربیات آن در مذاکرات تعیین مشخصات فنی و خرید لکوموتیو آلستوم استفاده گردید) مهر اثبات مجددی بر نظریه مذکور زده شد(متاسفانه به توصیه تجربه شده آزمون سختگیرانه عمل نشد).
پس از این ایام در حدود سال 84 پیشنهاد ساخت موتور دیزل سنگین ملی برای استفاده در لکوموتیوهای راهآهن دریافت شد که با بررسی بیشتر وقتی از تجربه متخصصین شرکت انگلیسی در طراحی و توسعه موتور دیزل RK215 که یکصد دستگاه از آنها در لکوموتیو جدیدالورود آلستوم بکار گرفته شده بود اطلاع حاصل گردید درخواست شد که ابتدا به شناسایی و رفع مشکلات موتور مذکور که خرابی زیادی داشت و موجب توقف لکوموتیوها شده بود همت گمارند.
پیشنهاد شرکت مذکور از طریق معاونت ناوگان پذیرفته و قرارداد خرید 30 دستگاه موتور مذکور منعقد گردید و قرار شد نمونه اول در سال 89 تحویل راه آهن گردد، و با تدبیر خوب همکاران در راه آهن شش دستگاه اولیه از داشتن استاندارد UIC معاف شدند (شرکت آلستوم تاییدیه استاندارد موتور RK215 را پس از پنجاهمین دستگاه اخذ گردید).
قبل از آغاز همکاری با سازمان گسترش و با کسب اطلاع از انعقاد قرارداد مذکور (با این منطق که توصیه صلاح نبودن طرح مربوط به قبل از قرارداد مانند توصیه به صلاح نبودن یک ازدواج بدلیل عدم کفویت زوجین بوده و پس از ازدواج باید تلاش حداکثر برای جلوگیری از طلاق بکار گرفته شود) تلاش زیادی برای ثمر نشستن این موتور گردید از جمله با پیشنهاد بکارگیری این موتور بجای توربینهای قطارهای خودکشش توربوترن که در سال 77 تاییدیه جایگزینی آنها با موتور دیزل اروپایی از مرحوم دکتر دادمان و هیئت مدیره راه آهن اخذ گردید.
در سازمان گسترش نیز با بررسی عمیقتر و مطالعه گزارش مشاور که مشتریان عمده را راه آهن، کشتیرانی و ... منظور نموده بود و برای بخش تولید برق توجهی به قابلیت موتور نداشت، طرح امکان استفاده از آن در مولد گازسوز مورد بررسی و در شرکت دسا بعد از اخذ پیشنهاد مشاور خارجی برای نمونه گازسوز بر پایه موتور دیزل (با تشابه قطعات بسیار بالا) با هزینه و زمان بسیار پایین و دریافت تاییدیه هیئت مدیره شرکت دسا قرارداد طراحی منعقد گردید.
با حمایت مقام معظم رهبری از موتورملی در سال 89، با تلاش متخصصین شرکت اولین نمونه موتور مذکور در لکوموتیو مانوری نصب، در فروردین 90 توسط معاون اول رئیس جمهور رونمایی ولی متاسفانه بلافاصله به کارخانه دسا منتقل شد.
مهمترین ضعفهای موتور تعمیرپذیری، تولیدپذیری و طولانی شدن دوره آزمون بود و با وجود هزینه حدود صد میلیارد تومانی، ایجاد بی اعتمادی به پروژه‌های تحقیقاتی در سازمانها بویژه راهآهن نتیجه منفی طولانی شده طرح بود.
لینک کانال ویدئویی در آپارات : https://www.aparat.com/
لینک گروه واتس اپ : https://chat.whatsapp.com/5gXUUYU2vYG8nRtC64ZyMb
