در یادداشت تاریخ 1401.03.17 با عنوان روند افزایشی و رفتار هزینه تعمیر و نگهداری لکوموتیو در سال های کاری (تین نیوز / کد خبر 243740) به گزارش شرکت رولندبرگر و هزینه چهار برابری و مورد تردید تعمیرات لکوموتیو در ایران نسبت به راه آهن های شاهد (619 در مقایسه با 122 هزار دلار برای هر لکوموتیو باری در سال) اشاره و مستندات هزینه تعمیرات سالانه لکوموتیو باری و مسافری آمریکا و برآورد شرکت زیمنس از هزینه تعمیرات لکوموتیوهای مسافری و منحنی شرکت رایتس هندوستان ارائه شده است.
- یکی از عوامل اثرگذار در این عدد، فاصله بین تعمیرات اساسی است (TBO= Time Between Overhaul) که در آغاز دهه 70 در پاسخ GE به ماروبنی ژاپن در پروژه خرید لکوموتیوهای 4000 اسب (C40-8) تشریح شد(تین نیوز / کد خبر 249026).
- در پاسخ نخست چنین آمده که موتور (7FDL16) به کار رفته در لکوموتیو Dash 8 اصولا همان طرح موتور لکوموتیوهای Dash 7 است (دومین سری لکوموتیوهای GE برای ایران پس از اصلاحات بنیادی نوع اول). هر دو موتور چهار زمانه با زاویه 45 درجه می باشند. قطر سیلندر هر دو 9 اینچ و کورس 10.5 و نسبت تراکم 12.7 و دور حداکثر 1050 دور می باشد. مجموعه سیلندر، پیستون، شاتون، انژکتورو تجهیزات سوخت، یاتاقان ها، بادامک جداگانه، منیفولدهای ورودی هوا و اگزوز یکسان هستند مگر تعداد قطعات بیشتر متناسب با تعداد سیلندر، گاورنر نیز یکسان است مگر برخی امکانات الکتریکی بیشتر. تفاوت اصلی در اندازه توربوشارژر، ابعاد سازه اصلی (بلوک موتور)، میل لنگ و کارتل می باشد که طرح شان یکسان ولی الزاما بزرگتر هستند.
- در پاسخ سوال دوم آمده که از نگاه قطعات یدکی هزینه بر حسب مگاوات موتور 7FDL16 نسبت به نوع 7FDL12 اساسا یکسان است چون توان تولیدی هر سیلندر بر حسب مگاوات ساعت یکی است. برنامه تعمیرات اساسی برای بیشتر قطعات موتور 7FDL16، 26000 مگاوات ساعت است که تقریبا برابر یک میلیون مایل کاری در بیشتر راه آهن ها می باشد. برنامه تعمیر اساسی موتور 12 سیلندر 19500 مگاوات ساعت که دقیقا ¾ موتور 16 سیلندر است. فاصله زمانی تعمیرات اساسی بین راه آهن ها متفاوت است اما غالبا بر حسب نوع خدمت برای هر دو نوع 12 و 16 سیلندر بین 7-5 سال میباشد.
- در جداول پیوست این پاسخنامه، اقدامات لازم برای تعمیر هر مجموعه با تعیین MI مربوطه بیان شده (برای 16 سیلندر پس از 26000 مگاوات ساعت کار و برای 12 سیلندر 19500 مگاوات ساعت)، مثلا برای میل لنگ بازرسی (Inspect)، یاتاقان شاتون تعویض (Replace) و برای میل بادامک، یاتاقان و دنده آن ... ارزیابی (Qualify) ذکر شده است. برای توربوشارژر، واترپمپ، سیلندر، گاورنر، پمپ انژکتور، پمپ روغن، اینترکولر، کولر روغن، و ... هم تعمیرات اساسی (Overhaul) و برای لوله های فشار بالای سوخت و دمپر ارتعاشی هم در 52000 مگاوات ساعت تعویض منظور شده است.
- در ادامه این بخش مدت زمان تعمیرات اساسی اجزای دیگر لکوموتیو بدین گونه بیان شده: ژنراتور 12 سال، موتور الکتریکی کمپرسور هشت سال، موتور بلور تجهیزات 12 سال، موتور پروانه برقی رادیاتور 10 سال، ترکشن موتور 750 هزار مایل، سیم کشی و کابل ها 20 سال، کنتاکتورها و رله ها 12 سال، کمک فنر عمودی و نیز عرضی 500 هزار مایل، کمپرسور هشت سال. و در ادامه جداول تعمیرات تجهیزات در سال های مختلف کاری از چهار تا 15 سال نوشته شده است. (افت عایقی تجهیزات الکتریکی با زمان)
- در جدول زمانی تعمیرات موتور دیزل MTU مدل 396 – TE با TBO : بین 6 تا 30 هزار ساعت برای رژیم های مختلف کاری (با ضریب بار متفاوت) که به عنوان نمونه با 10 درصد زمان در بار 100 درصد و 80 درصد زمان در بار 90 درصد TBO 24 هزار ساعت، با 85 درصد زمان در بار 100 درصد و 15 درصد زمان در بار زیر 15 درصد TBO 12 هزار ساعت، 10 درصد در بار 100 درصد و 30 درصد در بارهای 90 درصد و 75 درصد و 60 درصد زمان زیر 15 درصد TBO 24 هزار ساعت. (این نسبت آخر به کارکرد موتور دیزل در لکوموتیوهای اصلی شباهت دارد)
- هرچند شباهت هایی بین جدول تعمیرات اساسی موتورهای دیزل GE و MTU دیده می شود اما فراموش نکنیم که فاصله دو تعمیر اساسی (TBO) هر دو موتور باید طبق شرایط کار، عمر، جغرافیا، تعمیرات و تجربیات هر راه آهن تصحیح و تدقیق گردد.
- بررسی گزارش خرابی ها و تکرار آنها و تحلیل و یافتن عوامل و ... می تواند کمک شایانی در بهبود نگهداری و کاهش هزینه نمایند.
